PROGRAM WSPÓŁPRACY INTERREG VI A BRANDENBURGIA - POLSKA 2021-2027 ZATWIERDZONY

29 listopada 2022 roku Komisja Europejska zatwierdziła Program Interreg Brandenburgia-Polska 2021-2027. Jest on kontynuacją poprzednich edycji programu z lat 2007-2013 i 2014-2020.

W ramach programu możliwe jest realizowanie projektów w czterech priorytetach, do których przyporządkowanych jest siedem celów szczegółowych.

Priorytet 1: Innowacyjne pogranicze - transfer wiedzy i technologii na rzecz innowacyjnych rozwiązań

Cel szczegółowy 1.1

Rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii.

W ramach tego celu wspierane są projekty przyczyniające się do wzmocnienia transgranicznej współpracy naukowej i badawczej oraz transferu technologii poprzez usieciowienie, rozbudowę istniejących i tworzenie nowych transgranicznych kooperacji między wyższymi uczelniami, placówkami badawczymi i przedsiębiorstwami.

Poza tym można w nim wdrażać projekty, które w ramach transgranicznych działań prowadzą do wprowadzenia innowacyjnych, zorientowanych na przyszłość rozwiązań.

Grupy docelowe

• uczelnie wyższe i instytucje badawcze
• ośrodki transferu technologii, instytucje i organizacje otoczenia biznesu
• przedsiębiorstwa publiczne i prywatne
• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• placówki opieki zdrowotnej
• osoby korzystające z transgranicznego transportu publicznego i transgranicznych usług zdrowotnych

Co jest wspierane? (typy działań)

• transgraniczna współpraca uczelni wyższych, instytucji badawczych oraz przedsiębiorstw, w celu wspierania transgranicznego transferu wiedzy i technologii i wdrażania innowacyjnych rozwiązań
• rozbudowa istniejących lub nawiązanie nowych transgranicznych kooperacji między uczelniami wyższymi, instytucjami badawczymi i przedsiębiorstwami, które przyczyniają się do aktywizacji potencjału innowacyjnego i wdrażania innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań np. w dziedzinach zdrowia, odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej i inteligentnych systemów energetycznych, technologii wodorowych, gospodarki niskoemisyjnej, mobilności oraz konstrukcji lekkich
• transgraniczne działania w celu wsparcia badań i rozwoju nakierowanych na praktyczne zastosowania oraz wdrażania nowych technologii przez przedsiębiorstwa, administrację publiczną i obywateli
• działania na rzecz wspierania innowacyjnych, zorientowanych na przyszłość rozwiązań w zakresie transgranicznej zrównoważonej i multimodalnej mobilności
• działania w celu wypracowania i wypróbowania innowacyjnych, przyszłościowych rozwiązań służących poprawie jakości transgranicznej ochrony zdrowia

Priorytet 2: Odporne i zrównoważone pogranicze – zmiany klimatu i różnorodność biologiczna

Cel szczegółowy 2.4

Wspieranie przystosowania się do zmian klimatu i zapobiegania ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami, a także odporności, z uwzględnieniem podejścia ekosystemowego.

Wybierając ten cel można wdrażać projekty, których przedmiotem są wspólne analizy, koncepcje oraz transgraniczne działania dotyczące zmian klimatycznych, adaptacji do nich i ochrony klimatu, poprawiające współpracę w dziedzinie ochrony przed negatywnymi skutkami zmian klimatycznych, np. w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej i przed sutkami katastrof. Poza tym można realizować projekty wspierające transgraniczną wymianę wiedzy i informowanie o zmianach klimatycznych, adaptacji do nich i ochronie klimatu, lepiej przygotowujące służby do ich transgranicznego użycia.

Cel szczegółowy 2.7

Wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia.

W ramach tego celu wdrażać można projekty, których przedmiotem są wspólne strategie, koncepcje i transgraniczne działania na rzecz ochrony i zrównoważonego wykorzystania krajobrazów naturalnych i kulturowych, przyczyniające się do utrzymania i rozwoju bioróżnorodności. Poza tym wspierane są projekty rozwijające fachową wymianę wiedzy między istotnymi podmiotami oraz ich usieciowienie, prowadzące do zwiększenia świadomości znaczenia zrównoważonego rozwoju i bioróżnorodności.

Grupy docelowe

• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• organizacje i instytucje społeczeństwa obywatelskiego i publiczne właściwe w zakresie ochrony przyrody i ochrony środowiska, edukacji i doskonalenia, rolnictwa, leśnictwa i gospodarki wodnej, a także jednostki administracji państwowej działające w tych obszarach
• uczelnie wyższe i instytucje badawcze
• mieszkańcy obszaru objętego Programem

Co jest wspierane? (typy działań)

• wspólne strategie, koncepcje i działania w zakresie ochrony i zrównoważonego wykorzystania krajobrazów przyrodniczych i kulturowych
• transgraniczne rozwiązania w zakresie zachowania różnorodności biologicznej, łącznie z opracowaniem niezbędnymi do tego podstaw koncepcyjnych
• transgraniczna wymiana wiedzy i kompetencji oraz wsparcie transferu dobrych praktyk w kwestiach związanych z ochroną i zrównoważonym wykorzystaniem krajobrazów przyrodniczych i kulturowych oraz ochroną i rozwojem różnorodności biologicznej
• wspólne, realizowane transgranicznie działania służące zwiększeniu świadomości zrównoważonego rozwoju oraz znaczenia różnorodności biologicznej, łącznie z edukacją na rzecz zrównoważonego rozwoju

Priorytet 3: Atrakcyjne pogranicze - edukacja, kultura i turystyka

Cel szczegółowy 4.2

Poprawa równego dostępu do wysokiej jakości usług sprzyjających włączeniu społecznemu w zakresie kształcenia, szkoleń i uczenia się przez całe życie poprzez rozwój łatwo dostępnej infrastruktury, w tym poprzez wspieranie odporności w zakresie kształcenia.

Wspieranie transgranicznej współpracy w ramach tego celu powinno umożliwić intensyfikację nauki języka sąsiada oraz nabywania interkulturalnych i interdyscyplinarnych kompetencji od przedszkola po dojrzały wiek, jak również tworzenie i udostępnianie wspólnych, dwujęzycznych ofert uczenia się przez całe życie. W rezultacie powinien poprawić się potencjał wykorzystania i kształtowania przez mieszkańców obszaru objętego programem pojawiających się po obu stronach granicy możliwości.

Wybierając ten cel można wdrażać projekty, których przedmiotem jest tworzenie, udostępnianie i promowanie wspólnych ofert i komponentów edukacyjnych dla wszystkich grup wiekowych i dziedzin edukacji, zarówno w formie analogowej, jak i cyfrowej. Poza tym można wdrażać projekty służące wymianie wiedzy i kompetencji w dziedzinie edukacji, transgranicznemu doradztwu zawodowemu oraz usieciowieniu regionalnych rynków pracy i edukacyjnych.

Ponadto w ofertach edukacyjnych w szczególności uwzględnione ma zostać wspólne dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe, jak również transgraniczny sektor turystyczny i kulturalny.

Grupy docelowe

• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• instytucje i organizacje w zakresie edukacji, edukacji zawodowej i dokształcenia, a także jednostki administracji państwowej działające w tych obszarach
• izby przemysłowo-handlowe, izby rzemieślnicze oraz inne instytucje i organizacje otoczenia biznesu
• uczelnie wyższe i instytucje badawcze
• uczniowie, studenci, nauczyciele, uczniowie szkół branżowych, pracownicy i mieszkańcy obszaru objętego Programem

Co jest wspierane? (typy działań)

• nauka języka sąsiada i podnoszenie kompetencji międzykulturowych we wszystkich grupach wiekowych
• tworzenie i wprowadzenie wspólnych ofert w zakresie kształcenia ustawicznego, edukacji pozaszkolnej i szkoleń, a także usług szkoleniowych prowadzących do uzyskania kwalifikacji funkcjonujących w krajowych ramach systemów kwalifikacji i innych, skierowanych na specyficzne, transgraniczne treści kształcenia (np. język sąsiada, międzykulturowość, upowszechnienie wiedzy o kraju sąsiada)
• tworzenie wspólnych, inkluzyjnych, w tym dwujęzycznych komponentów kształcenia od edukacji przedszkolnej przez szkołę, kształcenie zawodowe do szkolnictwa wyższego
• działania w celu promowania transgranicznych ofert edukacyjnych oraz na rzecz wzmocnienia motywacji do nauki języka sąsiada
• tworzenie i rozwój cyfrowych, transgranicznych platform edukacyjnych i zapewnienie innego wyposażenia cyfrowego wymaganego do wymiany transgranicznej
• transgraniczna wymiana wiedzy i kompetencji oraz wspieranie transferu dobrych praktyk, szczególnie w kwestiach związanych z nauką języka sąsiada oraz nabywaniem kompetencji międzykulturowych i interdyscyplinarnych
• opracowanie i wprowadzenie usług doradczych i informacyjnych w kwestiach transgranicznej orientacji zawodowej oraz sieciowego powiązania regionalnych rynków pracy i edukacji

Cel szczegółowy 4.6

Wzmocnienie roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych.

W ramach tego celu można wdrażać projekty poprawiające transgraniczne wykorzystanie istniejących ofert kulturalnych i turystycznych oraz wspierających tworzenie nowych ofert, powstających wskutek transgranicznego usieciowienia ofert dotychczas istniejących. Poza tym można tutaj realizować projekty służące transgranicznej wymianie wiedzy i kompetencji, dalszemu rozwijaniu sieci tematycznych oraz usieciowieniu podmiotów z dziedziny kultury i turystyki.

Grupy docelowe

• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• federacje i organizacje turystyczne, dostawcy usług turystycznych
• placówki, instytucje i twórcy kultury
• osoby korzystające z ofert turystycznych i kulturalnych
• instytucje i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, instytucje i organizacje publiczne
• mieszkańcy obszaru objętego Programem

Co jest wspierane? (typy działań)

• transgraniczne projekty artystyczne i kulturalne
• transgraniczne promowanie i propagowanie ofert kulturalnych i turystycznych
• transgraniczne tworzenie sieci organizacji turystycznych i usługodawców turystycznych;
• opracowanie aplikacji/rozwiązań cyfrowych służących informacji i dostępności ofert kulturalnych i turystycznych
• transgraniczna wymiana wiedzy i kompetencji oraz wspieranie transferu dobrych praktyk
• transgraniczne działania na rzecz innowacji społecznych w związku z transgraniczną ofertą turystyczną i kulturalną
• transgraniczne działania na rzecz zachowania i udostępniania wspólnego dziedzictwa kulturowego oraz promowania wspólnej kultury pamięci
• transgraniczne działania na rzecz udostępniania przyrody i wspólnego dziedzictwa przyrodniczego
• transgraniczne działania na rzecz powiązania i modernizacji infrastruktury szlaków turystycznych, w szczególności w zakresie turystyki rowerowej i wodnej

 

Priorytet 4: Pogranicze dialogu – współpraca mieszkańców i instytucji

Cel szczegółowy 6.1

Zwiększanie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych, w szczególności tych, którym powierzono zarządzanie konkretnym terytorium, i zainteresowanych stron.

W ramach tego celu można wdrażać projekty przyczyniające się do polepszenia transgranicznego zarządzania i wspierania transgranicznego usieciowienia i współpracy we wszystkich istotnych zakresach tematycznych, wraz z wymianą doświadczeń i transferem dobrych praktyk z innych polsko-niemieckich i europejskich regionów pogranicznych. Można tutaj ponadto wdrażać projekty przyczyniające się do opracowywania i udostępniania istotnych informacji dotyczących kwestii transgranicznych powiązań dla różnych grup docelowych oraz redukowania i usuwania przeszkód prawnych i administracyjnych.

Grupy docelowe

• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• jednostki administracji państwowej, m.in. właściwe w zakresie transportu publicznego, zdrowia i opieki społecznej, bezpieczeństwa, porządku i zapobiegania zagrożeniom
• publiczne i prywatne przedsiębiorstwa transportowe
• placówki opieki zdrowotnej i podmioty świadczące usługi w zakresie ratownictwa medycznego
• instytucje i organizacje otoczenia biznesu, związki zawodowe
• pracownicy i mieszkańcy obszaru objętego programem

Co jest wspierane? (typy działań)

• wsparcie współpracy transgranicznej i tworzenia sieci jednostek samorządu terytorialnego i innych aktywnych podmiotów celem tworzenia i wdrażania transgranicznych strategii, koncepcji, planów działania i rozwiązań służących dalszej transgranicznej integracji obszaru objętego Programem; obejmuje to w szczególności:
• rozwiązania prawno-administracyjne na rzecz transgranicznych ofert transportu publicznego
• rozwiązania prawno-administracyjne umożliwiające transgraniczne korzystanie z usług zdrowotnych oraz
• współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa, porządku i prewencji dla stworzenia trwałych wspólnych struktur i sieci współpracy
• transgraniczna wymiana wiedzy i doświadczeń oraz wspieranie transferu dobrych praktyk z innych regionów granicznych w zakresie współpracy transgranicznej
• tworzenie sieci potencjalnych beneficjentów projektów w celu aktywizacji i wykorzystania na rzecz współpracy transgranicznej dalszych europejskich, krajowych i regionalnych polityk i programów dofinansowania
• skoordynowane gromadzenie, przetwarzanie i dostarczanie informacji na temat wszystkich kwestii związanych z transgranicznym życiem codziennym i gospodarczym, w tym transgranicznym rynkiem pracy, łącznie z opracowaniem i wprowadzeniem usług informacyjnych i doradczych dla różnych grup docelowych (np. mieszkanie, praca i nauka)

Cel szczegółowy 6.3

Budowanie wzajemnego zaufania, w szczególności poprzez wspieranie działań ułatwiających kontakty międzyludzkie.

W ramach tego celu wspierane mogą być projekty, których przedmiotem jest wspieranie transgranicznych kontaktów między mieszkańcami obszaru wsparcia w zdatnych do tego formatach i wszelkich kontekstach społecznych. Projekty te powinny być kierowane do różnych grup wiekowych i odzwierciedlać różnorodność życia społecznego na obszarze objętym Programem.

Grupy docelowe

• jednostki samorządu terytorialnego (samorządy lokalne i regionalne)
• instytucje i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, instytucje i organizacje publiczne
• mieszkańcy obszaru objętego Programem

Co jest wspierane? (typy działań)

• inkluzyjnie zorganizowana wymiana osób z różnych grup wiekowych w kontekście pracy i spędzania czasu wolnego służąca wspieraniu transgranicznych kontaktów i aktywnych spotkań mieszkańców obszaru objętego Programem we wszystkich dziedzinach życia i obszarach tematycznych
• wspólne projekty podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, odzwierciedlające różnorodność życia społecznego na obszarze objętym Programem
• wspólnie przygotowywane i realizowane transgraniczne wydarzenia publiczne służące wzajemnemu poznaniu i zrozumieniu pomiędzy mieszkańcami obszaru objętego Programem we wszystkich dziedzinach życia i obszarach tematycznych

RODZAJE DOFINANSOWANIA (TYPY PROJEKTÓW)

W programie realizowane są dwa różne typy projektów.

Są one definiowane w zależności od wartości finansowej.

Projekty regularne

Ta kategoria projektów to przedsięwzięcia o wartości powyżej 200 000 euro (EFRR). Wnioski o ich przyznanie składa się za pośrednictwem systemu elektronicznego (Joint Electronic Monitoring System), o skróconej nazwie JEMS. Wspólny Sekretariat programu Interreg Brandenburgia – Polska jest odpowiedzialny za zarządzanie wnioskami. Decyzję o wyborze projektów podejmuje Komitet Monitorujący programu. Nabory na te projekty ogłaszane są zgodnie z  indykatywnym harmonogramem i obejmują wszystkie priorytety. W ten sam sposób zgłaszane i rozpatrywane są projekty o ograniczonej wartości finansowej, tj. od 50 tys. i do 200 tys. euro.

Małe projekty w ramach Funduszu Małych Projektów

Małe projekty o wartości do 50 tys. euro mogą być realizowane w ramach tzw. funduszy małych projektów (FMP), którymi zarządzają euroregiony. Euroregiony zapewniają wspólną promocję, doradztwo dla wnioskodawców oraz właściwe procedury oceny i wyboru. Małe projekty są wybierane przez Euroregionalną Komisję Oceniającą, którą tworzą przedstawiciele krajów uczestniczących w programie.

Realizacja FMP jest możliwa w priorytecie 3 w ramach celu szczegółowego 4.6 oraz w priorytecie 4 w ramach celu szczegółowego 6.3 programu.

Małe projekty realizowane w ramach priorytetu 3 tematycznie skupiają się na działaniach wzmacniających kulturę i zrównoważoną turystykę jako element rozwoju gospodarczego, włączenia społecznego i innowacji społecznych na obszarze objętym programem.

Małe projekty realizowane w ramach priorytetu 4 skupiają się na działaniach promujących budowanie wzajemnego zaufania poprzez współpracę pomiędzy obywatelami, organizacjami i władzami.

Wnioski w ramach FMP będą składane do euroregionów.

INSTYTUCJA ZARZADZĄJACA

Funkcję IZ pełni Referat 53 Europejska Współpraca Terytorialna Ministerstwa Finansów i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia.

W realizacji zadań, wynikających z przepisów UE, IZ jest wspierana przez polską Instytucję Krajową - ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego. Instytucja Krajowa jest dla Instytucji Zarządzającej partnerem we wszystkich kwestiach wdrażania programu po polskiej części obszaru wsparcia, pełni zadania koordynujące i uzgodnieniowe w partnerskiej współpracy z IZ oraz wspiera ją w realizacji programu po polskiej stronie.

Instytucja Zarządzająca i Komitet Monitorujący są wspierane przez Wspólny Sekretariat (WS) z siedzibą we Frankfurcie nad Odrą. WS wykonuje zadania zlecone przez Instytucję Zarządzającą.

WS informuje potencjalnych beneficjentów o możliwościach finansowania w ramach Programu i pomaga im w realizacji projektów.

Ponadto do zadań WS należy organizacja procedury naborów, ocena wniosków projektowych oraz realizacja działań promocyjnych - w tym zadaniu wspiera go Regionalny Punkt Kontaktowy (RPK) zlokalizowany po stronie polskiej, w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego.

Do zadań WS należy również przygotowywanie materiałów informacyjnych oraz współpraca z IZ w zakresie prowadzenia strony internetowej.

Obszar wsparcia programu

Obszar objęty programem rozciąga się wzdłuż polsko-niemieckiej granicy, po obu stronach środkowej Odry oraz dolnej Nysy Łużyckiej na powierzchni 20.374 km². Polska część obejmuje 13.988 km², tj. dwie trzecie jego powierzchni, natomiast niemiecka 6.386 km, tj. niespełna jedną trzecią.

Na dzień 31.12.2019 r. na obszarze objętym Programem mieszkało 1.657.295 osób, w tym 1.011. 592 w polskiej i 645.703 w niemieckiej części.

Po stronie polskiej do obszaru wsparcia należą dwa miasta na prawach powiatu i dwanaście powiatów Województwa Lubuskiego, po stronie niemieckiej natomiast dwa miasta na prawach powiatu oraz trzy powiaty Kraju Związkowego Brandenburgia.

Budżet programu

88,3 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Dofinansowanie projektów ze środków programu 2021-2027 wynosi do 80% wydatków kwalifikowalnych (w 2014-2020 było to 85%).

 

Instytucje programowe

Ministerstwo Finansów i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia

Wydział 53 – Europejska Współpraca Terytorialna (Interreg)

Heinrich-Mann-Allee 107

14473 Poczdam

Niemcy

 

Dyrektor Instytucji Zarządzającej

Pani Katrin Müller-Wartig

Tel.: +49 331 866-6570

E-mail: katrin.mueller-wartig@mdfe.brandenburg.de

 

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej

Departament Współpracy Terytorialnej

ul. Wspólna 2/4

00-926 Warszawa

 

Zastępca Dyrektora

Agnieszka Gintowt-Dziewałtowska

Tel.: +48 (0) 22 273 81 50

E-mail: Agnieszka.Gintowt-Dziewaltowska@mfipr.gov.pl

 

Wspólny Sekretariat

Program Współpracy Interreg VI A Brandenburgia – Polska 2021–2027

Ministerstwo Finansów i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia

Bischofstraße 1a

15230 Frankfurt n. Odrą

Niemcy

 

Euroregion Spree-Neiße-Bober e.V.

Berliner Straße 7

03172 Guben

Niemcy

Tel.: +49 35 61 / 31 33

E-mail: info@euroregion-snb.de

Internet: www.euroregion-snb.de

 

Euroregion Pro Europa Viadrina

Mittlere Oder e.V.

Holzmarkt 7

15230 Frankfurt (Oder)

Niemcy

Tel.: +49 335/ 66 594 -0

E-mail: info@euroregion-viadrina.eu

Internet: www.euroregion-viadrina.de

 

Stowarzyszenie Gmin RP

Euroregion “Sprewa-Nysa-Bóbr”

Ulica Piastowska 18

66-620 Gubin

Tel.: +48 68 455 80 50

E-mail: info@euroregion-snb.pl

Internet: www.euroregion-snb.pl

 

Stowarzyszenie Gmin Polskich

Euroregionu „Pro Europa Viadrina”

Ulica Łokietka 22

66-400 Gorzów Wlkp.

Tel.: +48 95 / 735 84 47

E-mail: info@euroregion-viadrina.pl

Internet: www.euroregion-viadrina.pl